Var árásin réttmæt?

Japan hóf stríðið gegn bandaríkjunum með Pearl Harbour árásunum.

Í síðari heimstyrjöldinni voru það Þjóðverjar og Japanir sem voru „vondu kallarnir“ og þurfti að sigra.

Síðan tóku við bardagar sem kostuðu gríðarlega mörg mannslíf, m.a. á eyjum eins og Iwo Jima og Okinawa.

Bandaríkjamenn höfðu að lokum tögl og haldir en Japanir neituðu ávallt að gefast upp skilyrðislaust.

Sú afstaða Japana kostaði mannslíf. Bandaríkjamenn urðu að ákveða hvort þeir réðust inn í Japan, sem hefði kostað bæði þá og Japani ótalmörg mannslíf, einkum í ljósi þess að Japanir beittu sjálfsmorðsárásum og höfðu sýnt það að þeir börðust til síðasta manns. Jafnhliða þessum kosti var að leyfa Sovétmönnum að ráðast inn í Japan en sá kostur hefði fráleitt sparað nein mannslíf.

Hinn kosturinn var að neyða þá til uppgjafar með kjarnorkuárás. Þessi kostur hafði í för með sér mikið mannfall en færð hafa verið rök fyrir því að mannfallið hefði verið mun meira ef barist hefði verið til þrautar.

Til eru menn sem halda því fram að kjarnorkuárásirnar á Japan hafi verið sú leið sem leiddi til missis fæstra mannslífa og sé þar með réttmæt. Ekki veit ég neitt um mögulega tölu látinna og læt mér fróðari mönnum að spá fyrir um það.

Ef við gefum okkur að ekki hafi verið í stöðunni annað en skilyrðislaus uppgjöf Japana, líkt og skilyrðislaus uppgjöf Þjóðverja, og að kjarnorkuárásirnar hafi leitt til þess að færri létu lífið en í bardögum sem unglingsdrengir þjóðanna ellegar hefðu þurft að heyja tilneyddir, getur þá verið að kjarnorkuárásirnar hafi verið réttmætar?

Ég held að ef hernaðarlega mögulegt hefði verið að gera einhverskonar sýningasprengingu og hóta því að beita henni á Japan ef þeir gæfust ekki upp innan ákveðins frests, þá hlýtur sá kostur a.m.k. að hafa verið réttari en að fara beint í sprengjurnar ef mælikvarðinn á réttmæti ákvarðanna í stríði er að spara mannslíf. Hér er þó athyglisvert að minnast þess að Japanir ákváðu að gefast ekki upp eftir fyrri sprengjuna Hirosima sem var þann 6. ágúst 1945 og ekki heldur eftir sprengjuna 9. ágúst. á Nagasagi. Uppgjöfi Japana kom ekki fyrr en 2. september. Það bendir því ekkert til þess að aðvörun hefði haft nokkur áhrif á Japansstjórn. 

Kjarnorkuárásarinnar á Nagasaki minnst