Spurningar um landsdómsmál

Stenst það ákvæði stjórnarskrár Íslands og mannréttindasáttála Evrópu (sem Ísland er aðili að og hefur lagagildi hér á landi) að einstaklingur (fyrrverandi ráðherra) yrði sakfelldur og gerð refsing í sakamáli þar sem sami aðili gæfi út ákæru skipaði meirihluta dómenda í máli hans? Alþingi gerir þetta tvennt, sbr. 1. og 2. gr. laga um landsdóm nr. 3/1963 og lögum um ráðherraábyrgð nr. 4/1963.

Í 1. mgr. 6. gr. Mannréttindasáttmála Evrópu segir: „Þegar kveða skal á um réttindi og skyldur manns að einkamálarétti eða um sök, sem hann er borinn um refsivert brot, skal hann eiga rétt til réttlátrar og opinberrar málsmeðferðar innan hæfilegs tíma fyrir sjálfstæðum og óvilhöllum dómstóli. […].“ Í 1. mgr. 70. gr. stjórnarskrárinnar segir: „Öllum ber réttur til að fá úrlausn um réttindi sín og skyldur eða um ákæru á hendur sér um refsiverða háttsemi með réttlátri málsmeðferð innan hæfilegs tíma fyrir óháðum og óhlutdrægum dómstóli. […].“

Stenst það ákvæði Mannréttindasáttmála Evrópu að heimila ekki þeim sem dæmdir eru af Landsdómi málskot til æðra dómstigs? Í 2. gr. 7. viðauka við MSE: „Hver sem sakfelldur er fyrir refsivert skal hafa rétt til að fá sakfellingu sína eða ákvörðun refsingar endurskoðaða af æðri dómstól.” Í lögum um landsdóm nr. 3/1963 er ekki að finna neina heimild til að áfrýja dómi landsdóms.

Eru refsiheimildir laga um ráðherraábyrgð nr. 4/1963 í samræmi við ákvæði 69. gr. stjórnarskrárinnar og 7. gr. mannréttindasáttmála Evrópu varðandi skýrleika refsiheimilda?

Jóhanna beitti þrýstingi